طراحی فضای شهری با تاکید بر روانشناسی محیطی (نمونه موردی : پیاده راه لیان بوشهر)

چکیده: پس از دوره ی مدرنیسم، پیاده مداری و توجه به افراد پیاده به شدت گسترش یافته و بسیاری از نظریه پردازان، معماران و شهرسازان درباره ی اهمیت و ضرورت این مسئله سخن گفته اند؛ به طوری که امروزه اهمیت حضور افراد پیاده در شهرها بر کسی پوشیده نیست. شهرهای ایران در گذشته از چنین قابلیتی برخوردار بودند اما به دنبال رشد و گسترش نابه سامان شهرها در چند دهه ی اخیر، پیاده ها در شهر تقریباً نادیده گرفته شدند. این امر متخصصین و صاحب نظران را متوجه خلأ اجتماعی و فرهنگی عمیقی در شهرها نمود و (حداقل در مباحث نظری) توجه به افراد پیاده مجدداً اهمیت یافت. پژوهش ها پیرامون پیاده مداری در شهرهای ایران بیشتر معطوف به جنبه های کالبدی، بصری و غیره بوده، لذا کمتر به چگونگی تعامل محیط و رفتار مردم در راه های پیاده پرداخته شده است؛ کیفیتی که می تواند در بهبود عملکرد این راه ها بسیار موثر باشد. پژوهش پیش رو به بررسی رابطه ی فرد پیاده و محیط پرداخته است و سعی دارد از طریق کاربست علوم رفتاری (دانشی نو با عمری حدود چهار دهه)، عوامل محیطی موثر بر مردم و تأثیر نیازهای انسان بر محیط را یافته و در طراحی مورد استفاده قرار دهد. برای این منظور از روش مطالعه ی موردی (خیابان لیان بوشهر) استفاده و راهبرد همبستگی را برای یافتن چگونگی این تعامل در پیش گرفته است. بر اساس یافته های این پژوهش، عدم توجه به مسائل آسایش محیطی، نشانه شناسی و فیزیولوژیکی و روانی انسان منجر به عدم جذابیت محیط و احساس نارضایتی از فضا شده، طراحی بدون توجه به آن ها محکوم به شکست است.